Inhibitory pompy protonowej w kardiologii - czy na pewno bezpieczne?
Inhibitory pompy protonowej (IPP) to leki powszechnie stosowane w wielu chorobach przewodu pokarmowego. Ich wprowadzenie było niewątpliwie ogromną rewolucją w terapii antywydzielniczej. Mechanizm działania tych leków to nieodwracalne hamowanie adenozyno-trifosfatazy zależnej od jonów wodorowych i potasowych (H+-K+-ATP-azy) aktywowanej w końcowej fazie produkcji kwasu solnego w żołądku, która jest odpowiedzialna za wymianę jonów potasowych na wodorowe i ich wydzielanie do światła żołądka.
IPP są lekami z wyboru w terapii chorób zależnych od nadmiernego wydzielania żołądkowego oraz w zapobieganiu owrzodzeniom i powikłaniom krwotocznym dotyczącym górnego odcinka przewodu pokarmowego, również podczas stosowania leczenia przeciwpłytkowego.
Zgodnie z zaleceniami powinno się je stosować u chorych przyjmujących aspirynę w tzw. dawkach kardiologicznych w razie:
- Wywiadu choroby wrzodowej
- Wywiadu krwawienia z przewodu pokarmowego
- Podwójnego leczenia p-płytkowego (ASA i klopidogrel)
- Leczenia przeciwzakrzepowego skojarzonego z p-płytkowym
- Współistnienia co najmniej 2 spośród następujących czynników ryzyka:
o wiek powyżej 60 lat,
o leczenie glikokortykoidami,
o obecność objawów dyspepsji lub GERD
Przy podejmowaniu indywidualnej decyzji o prewencyjnym zastosowaniu IPP należy również uwzględnić inne czynniki ryzyka jak:
- Płeć żeńska
- Niewydolność nerek
- Przewlekle stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ)
Prewencyjne stosowanie IPP należy zalecić tak długo jak trwa czynnik ryzyka określony na schemacie (np. stosowanie IPP u chorych po ostrym zespole wieńcowym tak długo jak długo trwa leczenie skojarzone ASA i klopidogrelem).
W literaturze trwają wciąż dyskusje na temat wyboru IPP w przypadku podwójnej terapii przeciwpłytkowej. Wydaje się iż ze względu na metabolizm klopidogrelu głównie przez cytochrom CYP2C19, któy uczestniczy takže w metabolizmie większości IPP, a szczególnie omeprazolu, najbezpieczniejsze preparaty to pantoprazol i esomeprazol. Tak też zaleca większość rekomendacji środowisk kardiologicznych, aczkolwiek problem pozostaje otwarty, ponieważ interakcje klopidogrelu i omeprazolu, wykazane in vitro nie zostały na dzień dzisiejszy potwierdzone w radomizowanych badaniach klinicznych.